De evolutie van module thuisbehandeling en hoe het broodnodig is
Sinds 2018 is thuisbehandeling een volwaardige module binnen Moeder & Baby, naast opname en dagbehandeling. Een enorme en broodnodige capaciteitsvergroting, al is het doel om de module in de toekomst te verdubbelen of zelfs drie keer zo ruim te maken.
"De perinatale periode kan heel ontwrichtend zijn, wat maakt dat het moeilijk is om jonge, mentaal kwetsbare ouders uit huis weg te trekken richting ambulante hulpverlening, opname of dagbehandeling. Het is vaak niet alleen praktisch, maar ook mentaal moeilijk voor een kwetsbare prille ouder om het huis te verlaten. Anderzijds zijn sommige mensen minder groepsgeschikt voor een opname, of is het waardevol dat ze niet gescheiden moeten worden van eventueel andere kinderen. De zorg aan huis brengen is daarom logisch", leggen psychiater Kristiaan Plasmans en psycholoog Véronique Wyckaert van Moeder & Baby de module thuisbehandeling uit.
"We zijn alle facetten van ons aanbod als een therapeutische schatkist beginnen zien om te gebruiken in de multidisciplinaire thuisbehandelingsvorm. Dat gaat van indicatiestelling tot methodieken om in te schatten hoe het met moeder en kind gaat, naar mindful met de baby omgaan, lichaamsgericht werk en traumabehandeling bij ouder en baby.”
Vandaag is er plek voor 16 gezinnen in provincies Antwerpen en 16 gezinnen in Limburg om zich aan te melden voor thuisbehandeling. In Zoersel heeft de module dagbehandeling plaats voor 8 moeders en in opname wordt zorg aangeboden aan opnieuw 8 kwetsbare mama's. Thuisbehandeling heeft dus voor een enorme capaciteitsuitbreiding gezorgd. "Stuk voor stuk kwetsbare gezinnen die, mocht de module niet bestaan, onder de radar zouden blijven", weet dr. Plasmans. Een traject duurt vier tot zes maanden waarbij een hulpverlener van het team twee uur per week aanwezig is bij het gezin thuis, en er zijn ook contactmomenten met de psychiater. "Rond thuisbehandeling hangt een paradox van zorgzwaarte: de behandelvorm is minder intensief dan bij een opname, maar de dossiers zijn daarom niet minder zwaar", klinkt het.
Wachtlijsten
De laatste jaren is er meer aandacht voor het perinatale omwille van de zorgpaden die op Vlaams niveau werden uitgeschreven en de inzet van meer screening en detectie. "Thuisbehandeling is zeer netwerkgericht. We zijn altijd bezig met zorgcontinuïteit en de eindigheid van een traject. Hoe gaan de ouders verder na onze zorg? We betrekken zoveel mogelijk externe partners zoals vroedvrouwen, huisartsen en Kind & Gezin. Via hen gebeuren ook meestal de aanmeldingen. Dankzij de groter wordende groep eerstelijnspsychologen wordt het perinatale zorgpad bovendien steeds beter georganiseerd. Daarnaast is er ook een mooie samenwerking met de mobiele crisisteams", zegt ook Véronique.
Maar er is nog werk aan de winkel. De aanmeldingen over het algemeen voor alle modules bij Moeder & Baby zijn de laatste jaren verdubbeld. De wachtlijsten fluctueren, bij thuisbehandeling is er meestal een wachtlijst van rond de twee à drie maanden. "Het is daarom nodig om te ijveren voor middelen om de capaciteit van de module te verdubbelen of zelfs drie keer zo ruim te maken."
Dr. Plasmans en Veronique Wyckaert schreven in samenwerking met partners een wetenschappelijk artikel over thuisbehandeling in Tijdschrift voor Psychiatrie. Lees hier het hele artikel.