Zwanger zijn/worden en medicatie nemen?

Mensen in je omgeving zeggen je dat je beter geen medicijnen neemt tijdens je zwangerschap. Zelf ben je ook bang dat medicijnen een negatieve inwerking hebben op je baby. In de media vind je hierover tegenstrijdige informatie. Zelfs hulpverleners en artsen spreken elkaar tegen en sommigen vinden dat je je medicijneninname beter stopt gedurende je zwangerschap. In werkelijkheid is dit niet zo eenvoudig. Vaak is het zelfs onverstandig.

Wanneer je kampt met een psychische kwetsbaarheid, draagt je medicijn bij aan stabiliteit. In dat geval is het vaak beter je medicijn verder te nemen. Wanneer je zelf veel stress ervaart, heeft dit namelijk een negatieve impact op je baby.

Uiteraard geldt dit niet wanneer je medicijn schadelijk is voor je baby. In dat geval dien je het medicijn altijd te stoppen of over te schakelen naar een nieuw medicijn. Raadpleeg hiervoor altijd je arts.

De reden is dat zwangerschap niet beschermt tegen psychische klachten. Angst- en depressieve klachten komen frequent voor tijdens de zwangerschap. Ze zijn ook vaak een voorbode van een postnatale depressie. Wanneer je het medicijn stopt, kan je hervallen tijdens je zwangerschap of zelfs meer risico lopen op verwikkelingen na je bevalling.

Wanneer je hervalt gedurende je zwangerschap ontwikkel je een vorm van psychische stress. Deze psychische stress brengt niet alleen jezelf, maar ook je baby van streek. Je baby loopt hierbij meer risico op bijvoorbeeld vroeggeboorte of een lager geboortegewicht.

Wanneer je het medicijn verder neemt, loop je minder risico op deze psychische stress en vaart ook je baby hier wel bij. Zorg dragen voor jezelf betekent automatisch zorg dragen voor je baby.

Op het gebruik van medicijnen tijdens je zwangerschap wordt streng toegekeken. Wanneer een arts je een medicijn voorschrijft tijdens je zwangerschap, kan je ervan uitgaan dat dit medicijn geen rechtstreeks schadelijke effecten heeft.

Jammer genoeg zijn er toch nog onzekerheden over het gebruik van medicijnen tijdens een zwangerschap. Hierover kan niemand je helemaal geruststellen. Je kan dit vergelijken met het risico dat je loopt wanneer je in een auto of een vliegtuig stapt. Dit risico is niet hetzelfde, maar toch beschouw je ze als veilig. Voor sommige zeldzame aandoeningen ligt het risico net iets hoger in de groep die een medicijn nam dan in de groep zonder medicijnen. Dit kan met vele factoren te maken hebben: met het nemen van het medicijn, maar even goed met de psychische kwetsbaarheid zelf of met andere levensgewoontes zoals roken, overgewicht of suikerziekte. Globaal blijft het risico zo laag dat artsen het beschouwen als een verantwoord risico.

Over welke risico's gaat het precies?

Dit is afhankelijk van het type medicijn en kan je best ook met je arts bespreken. Er wordt naar verschillende aspecten van een zwangerschap gekeken. Hoe gedijt de foetus in de moederschoot? Hoe komt hij ter wereld? Zijn er gevolgen op korte en lange termijn? Een bijzondere zorg gaat uit naar zaken zoals miskraam, vroeggeboorte, geboortegewicht, hartwanddefecten, een verhoogde bloeddruk in de longen, onttrekkingsverschijnselen onmiddellijk na de geboorte en ontwikkelingseffecten op de lange termijn. Dit zijn problemen die zich in de algemene bevolking ook voordoen, maar waar het risico in een situatie van een psychische kwetsbaarheid net iets hoger ligt. Hou er ook rekening mee dat men je baby in observatie (24 tot 48 uur) neemt wanneer je je psychofarmacon doorneemt gedurende je zwangerschap.

Wanneer een arts je medicijnen voorschrijft gedurende je zwangerschap, kent dit normaal een gunstig verloop en geldt dit als een medisch verantwoorde beslissing. Het blijft wel een beslissing die jij en je partner samen moeten nemen in dialoog met je arts of psychiater. Raadpleeg hiervoor dus altijd je arts.

Om een idee te krijgen van het beslissingsproces, gebruiken we enkele websites. Op deze manier krijg je een beter zicht of het medicijn dat je gebruikt verder mag genomen worden tijdens je zwangerschap. We houden het eenvoudig en gebruiken één website die een duidelijk ja of nee formuleert en een andere website die gedetailleerde informatie verschaft voor de gebruiker.

1/ Cybele, een website die de KU Leuven onderhoudt en geldt als kwaliteitslabel. Hier vind je actuele informatie over het gebruik van je medicijn.

Je klikt door op repertorium per actief bestanddeel of per klasse van geneesmiddel of je gebruikt de zoekfunctie.
Je dient te zoeken op stofnaam (niet op merknaam).

Een voorbeeld: Serlain is de merknaam van een antidepressivum. De stofnaam, die je terugvindt op de verpakking, is sertraline. Hier zoek je dus op.

Aan de hand van een tijdslijn geeft men aan of je het geneesmiddel al dan niet mag nemen in je zwangerschapsperiode. Zo krijg je een duidelijk advies. Het nadeel is dat men je mogelijk onvoldoende informeert over eventuele risico’s waaraan je je foetus blootstelt. Soms bestaat er tegenstrijdige informatie tussen verschillende websites aangezien men op verschillende wijzen het risico taxeert. Indien je daarom toch behoefte hebt aan meer gedetailleerde informatie, verwijzen we naar een tweede, Engelstalige website.

2/ Uktis of Bumps

Vervolgens selecteer je leaflets A to Z.
Je geeft opnieuw de stofnaam in bij zoekfunctie.
Je krijgt nu gedetailleerde patiënteninformatie over het gebruik van sertraline in de zwangerschapsperiode.